
Giấc ngủ ngon và sâu sẽ giúp chúng ta có một sức khỏe tốt. Nhưng có những điều về giấc ngủ không phải ai cũng biết. Cùng Lera khám phá qua bài viết sau nhé.
1. Chất lượng giấc ngủ
Cuộc sống hiện đại hiếm khi cho bạn có thời gian dừng lại và nghỉ ngơi. Điều đó có thể làm cho giấc ngủ ban đêm theo lịch ngủ thông thường là một giấc mơ với nhiều người.
Giấc ngủ ngon cùng với chế độ dinh dưỡng và vận động đều góp phần đem lại sức khỏe tốt. Ngủ ngon sẽ giúp cải thiện hoạt động của não bộ, tâm trạng và giúp cơ thể khỏe mạnh.
Giấc ngủ thường xuyên không đủ chất lượng là nguyên nhân của nhiều loại bệnh và rối loạn. Các bệnh này bao gồm từ tim mạch, đột quỵ đến béo phì và mất trí nhớ.
Theo Tiến sĩ Marishka Brown, chuyên gia giấc ngủ ở News in Health – NIH thì có một giấc ngủ ngon và sâu quan trọng hơn là chỉ nằm hàng giờ trên giường. Một giấc ngủ chất lượng gồm 3 yếu tố chính:
- Thời gian ngủ
- Chất lượng giấc ngủ là khi bạn ngủ không bị gián đoạn và cảm thấy thoải mái
- Lịch ngủ đồng nhất
2. Ngủ đủ để phục hồi
Tại sao chúng ta cần ngủ? Tiến sĩ Maiken Nedergaard, người nghiên cứu giấc ngủ tại Đại học Rochester cho hay: “Mọi người thường nghĩ rằng ngủ chỉ là thời gian nghỉ khi não bộ mệt mỏi cần nghỉ ngơi. Nhưng điều đó hoàn toàn sai. Trong khi ngủ, não bộ của bạn vẫn hoạt động. Giấc ngủ giúp chuẩn bị cho bộ não của bạn học tập, ghi nhớ và sáng tạo.”
Nedergaard và đồng nghiệp của cô phát hiện thấy rằng bộ não có hệ thống tiêu thoát giúp loại bỏ độc tố trong khi ngủ. Khi chúng ta ngủ, não bộ hoàn toàn thay đổi chức năng. Não bộ sẽ trở nên giống như thận, loại bỏ chất thải và độc tố khỏi cơ thể.
Nhóm của Nedergaard cũng nhận thấy khi nghiên cứu trên chuột rằng hệ thống tiêu thoát ở não bộ sẽ giúp loại bỏ một vài proteins có liên kết với bệnh Alzheimer. Các độc tố này được loại bỏ nhanh gấp 2 lần ở bộ não khi ngủ.
Mọi thứ từ mạch máu đến hệ thống miễn dịch dùng giấc ngủ như khoảng thời gian để phục hồi. Tiến sĩ Kenneth Wright, nhà nghiên cứu giấc ngủ tại Đại học Colorado cho biết: “Có những quá trình hồi phục xảy ra trong cơ thể chủ yếu hoặc hiệu quả nhất khi ngủ. Nếu bạn không ngủ đủ, các quá trình này sẽ bị gián đoạn.”
3. Hiểu lầm về giấc ngủ
Thời gian ngủ sẽ thay đổi theo độ tuổi. Các chuyên gia khuyên rằng trẻ em cần ngủ ít nhất 9 tiếng một đêm và ở độ tuổi thiếu niên thời gian ngủ sẽ từ 8 đến 10 tiếng một đêm. Hầu hết người trưởng thành cần ngủ ít nhất 7 tiếng mỗi đêm.
Có khá nhiều hiểu nhầm về giấc ngủ. Một trong số đó là người trưởng thành cần ngủ ít hơn khi họ già đi. Điều này là không đúng. Người lớn tuổi cũng cần thời gian ngủ tương đương như người trưởng thành. Nhưng chất lượng giấc ngủ sẽ trở nên xấu đi khi bạn có tuổi. Người cao tuổi cũng nhiều khả năng sử dụng các loại thuốc gây ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Một lầm tưởng khác về giấc ngủ là bạn có thể ngủ để “bắt kịp” vào những ngày nghỉ. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng điều này gần như là không thể. Tiến sĩ Kenneth Wright cho hay: “Nếu bạn mất ngủ một đêm và ngủ lâu hơn vào đêm hôm sau điều đó sẽ có lợi cho bạn. Nhưng nếu bạn có một tuần thiếu ngủ thì ngủ đủ vào cuối tuần sẽ không đủ để bạn bù đắp. Và điều này cũng không phải là một hành vi lành mạnh.”
Trong một nghiên cứu gần đây, Wright và các cộng sự đã quan sát những người thiếu ngủ thường xuyên. Họ so sánh những người này với những người thiếu ngủ và được ngủ bù vào cuối tuần. Cả hai nhóm đều bị tăng cân do thiếu ngủ. Khả năng kiểm soát lượng đường trong máu của họ cũng trở nên kém hơn. Giấc ngủ bù cuối tuần không giúp ích được gì.
Mặt khác, ngủ nhiều hơn không phải lúc nào cũng tốt hơn, Tiến sĩ Marishka Brown nói. Đối với người lớn, “nếu bạn ngủ hơn 9 tiếng mỗi đêm mà vẫn không cảm thấy sảng khoái thì có thể có một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn,” cô giải thích.
4. Rối loạn giấc ngủ
Một số người mắc các bệnh khiến họ không thể có được giấc ngủ đủ chất lượng, bất kể họ đã cố gắng thế nào. Những vấn đề này được gọi là rối loạn giấc ngủ.
Rối loạn giấc ngủ phổ biến nhất là mất ngủ. Tiến sĩ Marishka Brown cho biết: “Mất ngủ là khi bạn liên tục khó ngủ và/hoặc khó duy trì giấc ngủ. Điều này vẫn xảy ra cho dù bạn có thời gian để ngủ và môi trường ngủ thích hợp. Từ đó khiến bạn cảm thấy mệt mỏi trong cả ngày dài sau đó.
Mất ngủ có thể diễn ra trong thời gian ngắn kéo dài trong vài tuần hoặc vài tháng. Tiến sĩ Marishka Brown cho hay: “Khá nhiều người đã trải qua điều này trong thời kỳ đại dịch. Mất ngủ dài hạn kéo dài từ ba tháng trở lên”.
Ngưng thở khi ngủ là một chứng rối loạn giấc ngủ phổ biến khác. Trong chứng ngưng thở khi ngủ, đường hô hấp trên bị tắc nghẽn trong khi ngủ. Điều này làm giảm hoặc dừng luồng không khí, khiến mọi người thức giấc vào ban đêm. Tình trạng này có thể gây nguy hiểm. Nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác.
Theo News In Health – NIH
Nguồn: https://newsinhealth.nih.gov/2021/04/good-sleep-good-health